Centralny Odwód Operacyjny działa w ramach Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego i jest formowany przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej.
Centrala
Dowódcą i Zastępcą Dowódcy Centralnego Odwodu Operacyjnego są wyznaczeni zastępcy Komendanta Głównego PSP. Dowódca w swoich zadania ma m.in. ustalenie składu COO, monitorowanie gotowości pododdziałów, zarządzanie inspekcji gotowości, dowodzenie siłami, organizowanie ćwiczeń, ustalanie składu sztabu COO oraz opiniowanie kandydatur na funkcje dowódcze w COO zgłaszane przez komendantów wojewódzkich.
Podczas działań dowódcę COO wspomaga Sztab, którym kieruje dyrektor lub zastępca dyrektora Biura Planowania Operacyjnego KG PSP.
Kolejne elementy COO to oddziały taktyczne oraz pododdziały taktyczne, logistyczne i szkolne.
Województwo
Na poziomie województw, które posiadają minimum dwie kompanie gaśnicze utworzone zostały Bataliony COO. Obecnie funkcjonują w województwach: dolnośląskie, kujawsko-pomorskie, łódzkie, małopolskie, śląskie, mazowieckie, pomorskie i wielkopolskie.
Batalion COO składa się z Dowódcy, Zastępcy Dowódcy, Sztabu wraz z plutonem sztabowym, Pododdziału taktycznego, Kompani Gaśniczych COO, Kompani Specjalnych COO, Kompani/Plutonu Logistycznego, grup specjalistycznych, modułów ratowniczych do działań międzynarodowych.
Kompanie gaśnicze COO
Kompania gaśnicza COO to dowództwo i plutony ratowniczo – gaśnicze.
Pluton typ A – składa się z trzech zastępów GBA lub GCBA. Wymagany zbiornik wody min. 2000 litrów, autopompa min. 1600 l/min, obsada 5 osób.
Pluton typ B – składa się z trzech zastępów GCBA min. GCBA 5/32 z obsadą min. 3 osób.
Pluton typ C – zabezpieczenia środków gaśniczych. Składa się z dwóch sekcji:
Sekcja zaopatrzenia wodnego – samochód wężowy/przyczepa/kontener z zapasem węży W-110 o długości min. 3000 metrów; samochód gaśniczy – cysterna lub ciężki samochód ratowniczo – gaśniczy posiadający zbiornik wody min. 9000 litrów; dwie pompy o wydajności min. 4000 l/min każda; dwa zbiorniki przenośne o pojemności min. 10 000 litrów; sześć pomp pływających lub do wody zanieczyszczonej.
Sekcja z zapasem środka pianotwórczego – samochody/kontenery ze środkiem pianotwórczym ze środkiem pianotwórczym min 10 000 litrów i sprzętem umożliwiającym jego dystrybucje.
Sekcja typ D – składa się z trzech zastępów GCBA wraz z działkami wodno-pianowymi o wydajności min. 3800 l/min. Obsada min. 3 osoby.
Obecnie w Centralnym Odwodzie Operacyjnym Plutonów typu A jest 22, typu B – 17, typu C – 22, typu D – 20.
Kompanie specjalne COO
Kompania specjalna COO składa się z dowództwa i sekcji specjalnych.
Sekcja typ A – sekcja ewakuacyjna. Dwie łodzie do transportu min. 6 osób z silnikiem i samochodami do ich transportu.
Sekcja typu B – sekcja pomp dużej wydajności. Dwie pompy o wydajności powyżej 6000 l/min i samochody do ich transportu wraz z zapasem węży.
Sekcja typu C – sekcja pomp małej wydajności. Składa się z dziesięciu pomp o wydajności min. 1000 l/min każda lub kontenera przeciwpowodziowego z pompami do wody zanieczyszczonej wraz z nośnikiem/przyczepą, lekkiego samochodu rozpoznawczo – ratowniczego, samochodu do transportu osób/pomp/kontenera.
Sekcja typu D – sekcja przeciwpowodziowa z zaporami. W jej skład wchodzą dwa kontenery przeciwpowodziowe w zaporami do podnoszenia korony wałów przeciwpowodziowych, lekki samochód rozpoznawczo – ratowniczy, nośnik kontenerów/przyczepy, GBA/GCBA, quad z przyczepą.
Sekcja typu E – sekcja zapasowego zasilania energetycznego. Skład to dwa agregaty przenośne/przewoźne lub zabudowane na samochodzie o mocy min. 30 kW każdy wraz z osprzętem.
Sekcja typu F – sekcja przeciwpowodziowa z łodziami. Składa się z kontenera przeciwpowodziowego z łodziami, nośnika/przyczepy i lekkiego samochodu rozpoznawczo – ratowniczego.
Sekcja typu F – sekcja z pompą o wydajności powyżej 40 000 litrów na minutę. Poza pompą wyposażona w pojazdy do transportu jej elementów i zapasu węży.
Pluton typu H – pluton wsparcia. Jej skład to minimum 20 osób i pojazdy (zalecane busy) do przewozu ratowników wraz z ich indywidualnym wyposażeniem, minimum jeden quad z przyczepą.
Obecnie w COO plutonów typ A, B, C, E jest po 16, typ D – 12, typ F – 10. Plutonów typu H jest 16.
Kompania/pluton logistyczny COO
Kompania logistyczna COO składa się z dowództwa i trzech sekcji: materiałowo-techniczna, żywnościowa i obozowiskowa.
Pluton logistyczny COO składa się z dowództwa i dwóch sekcji: żywnościowa i obozowiskowa.
Sekcja materiałowo-techniczna odpowiedzialna jest za zaopatrzenie w paliwo, materiały eksploatacyjne, środki gaśnicze, neutralizatory, inne substancje potrzebne podczas działań i usuwanie awarii sprzętu. Obecnie jest jedna taka sekcja, w województwie dolnośląskim.
Sekcja żywnościowa – jej zadaniem jest organizacja zapatrzenia i dystrybucja posiłków. W kraju jest ich 16.
Sekcja obozowiskowa – wyposażona w sprzęt do zorganizowana bazy noclegowej i zaplecza sanitarnego. Obecnie jest ich 21.
Kompanie szkolne COO
Jedna kompania szkolna składa się z:
Dowództwo – dowódca, zastępca dowódcy, kierowcy.
Plutony ratownicze – minimum 15 słuchaczy szkoły.
Obecnie po dwa plutony ratownicze posiadają Akademia Pożarnicza w Warszawie i Szkoła Podoficerska PSP w Bydgoszczy, w pozostałych szkołach jest po jednym plutonie.
Sekcja obozowiskowa – minimum 10 słuchaczy, wyposażenie umożliwiające zorganizowanie bazy noclegowej i sanitarnej (jeśli ma możliwość) dla min. 120 osób i agregat prądotwórczy min. 30 kW.
W każdej szkole Państwowej Straży Pożarnej.
Kompania szkolna COO może być dysponowana do działań w wariantach:
Wariant wielozadaniowy – dowództwo, dwa plutony ratownicze i sekcja obozowiskowa.
Wariant logistyczny – dowództwo, sekcja obozowiskowa.
(w przypadku dysponowania konfiguracja kompanii ustala jest przez SK KG PSP)
Plutony ratowniczo – gaśnicze lub sekcje specjalistyczne.
Jest jedna grupa, to Specjalistyczna Grupa Ratownictwa Technicznego SZKOŁA CZĘSTOCHOWA.
Grupy specjalistyczne
W skład Centralnego Odwodu Operacyjnego wchodzą następujące grupy:
Specjalistyczne Grupy Ratownictwa Wodno-Nurkowego – 51
Specjalistyczne Grupy Ratownictwa Wysokościowego – 31
Specjalistyczne Grupy Ratownictwa Technicznego – 26
Specjalistyczne Grupy Ratownictwa Chemicznego – 49
Specjalistyczne Grupy Poszukiwawczo – Ratownicze – 21
Specjalistyczne Grupy Sonarowe – 15
Moduły międzynarodowe
W Centralnym Odwodzie Operacyjnym znajdują się również moduły ratowniczej do działań międzynarodowych, które zostały utworzone z sił i środków KSRG.
Moduł grupy poszukiwawczo – ratowniczy USAR POLAND w wariancie średnim – MUSAR lub ciężkim – HUSAR.
Składa się z SGPR działających w województwach: dolnośląskim, łódzkim, małopolskim, mazowieckim, pomorskim, wielkopolskim.
Moduł pomp wysokiej wydajności (HCP) – skład i wyposażenie określono w ‘Zasadach…’ zatwierdzonych przez Komendanta Głównego PSP.
HCP ‘GORZÓW’, ‘TORUŃ’, ‘KATOWICE’ i ‘RZESZÓW’.
Moduł gaszenia pożarów lasów z ziemi z użyciem pojazdów (GFFFV) – skład i wyposażenie określono w ‘Zasadach…’ zatwierdzonych przez Komendanta Głównego PSP.
GFFFV Poznań, GFFFV Szczecin, GFFFV Kraków, GFFFV Wrocław, GFFFV Białystok, GFFFV Olsztyn.
Moduł wykrywania skażeń chemicznych, biologicznych, radiologicznych i nuklearnych oraz pobierania próbek (CBRN).
CBRN ‘KRAKÓW’, CBRN ‘WARSZAWA’, CBRN ‘KATOWICE’, CBRN ‘POZNAŃ’.