Kolejny czwartek, a więc prezentujemy kolejną jednostkę w naszym projekcie “Czwartki z OSP”. Tym razem padło na OSP Nowy Dwór Mazowiecki. Jest to jednostka, którą warto pokazać naszym czytelnikom. Strażacy z tej jednostki mają bardzo bogatą historię, na tyle, że w dzisiejszych czasach pracują na to, aby dotrzymać tradycję i równie konsekwentnie się rozwijać – pod każdym względem.
Nowy Dwór Mazowiecki, położony w województwie mazowieckim, stanowi urokliwe miasto otoczone granicami trzech rzek: Wisły, Narwi i Wkry, które splatają się w jego terenach. Wisła biegnie przez południową i południowo-zachodnią granicę miasta na odcinku 7,5 kilometra. Natomiast Narew przecina je poziomo, oddzielając rdzenną część miasta od osiedli Modlin Twierdza i Modlin Stary.
Obecnie Nowy Dwór Mazowiecki zamieszkuje około 28 000 osób. O bezpieczeństwo miasta i powiatu troszczy się między innymi Ochotnicza Straż Pożarna w Nowym Dworze Mazowieckim, którym to strażakom poświęcono ten artykuł.
Miasto graniczy z pięcioma innymi gminami: Czosnów, Jabłonna, Pomiechówek, Wieliszew i Zakroczym. Charakteryzuje się rozwiniętą strefą przemysłową, gdzie dominują gałęzie takie jak przemysł chemiczny, lekki, spożywczy, elektromaszynowy i drzewny. Na jego terenie funkcjonują także wytwórnie artykułów szkolno-biurowych, opakowań, materiałów budowlanych, sprzętu wędkarskiego oraz zakłady poligraficzne. W Nowym Dworze Mazowieckim znajdują się również składy, hurtownie i agencje celne. Wśród dużych fabryk działających w mieście wymienić można takie jak La Lorraine Bakery Group, Reckitt Benckiser, Pollena Aroma, Alpla czy EcoWipes.
Miasto jest także ważnym węzłem komunikacyjnym, gdzie krzyżują się drogi krajowe i wojewódzkie, takie jak Trasa S7, DK 62, DK 85, DW 575, DW 579, DW 630 oraz DW 631. Przez Nowy Dwór Mazowiecki przebiega również linia kolejowa nr 9 (trasa E-65) łącząca Warszawę Wschodnią z Gdańskiem Głównym.
Dodatkowo, na jego terenie znajduje się międzynarodowy port lotniczy Warszawa/Modlin, pełniący rolę pomocniczego portu dla Lotniska im. F. Chopina w aglomeracji warszawskiej. Zlokalizowany około 35 kilometrów na północny zachód od śródmieścia Warszawy, lotnisko obsługuje loty rejsowe krótkiego i średniego zasięgu tanich linii lotniczych do miast europejskich, a także loty krajowe i rejsy czarterowe.
Troszeczkę o historii..
OSP w Nowym Dworze Mazowieckim została założona w roku 1880 z inicjatywy proboszcza parafii nowodworskiej, księdza Henryka Górskiego, który objął stanowisko prezesa. Współzałożycielem straży był Jan Flatt, właściciel apteki, który został wybrany na naczelnika straży.
Początkowe lata działalności straży charakteryzowały się skromnymi zainteresowaniami ze strony rosyjskich władz okupacyjnych, co uniemożliwiało pełne i skuteczne rozwinięcie OSP. Środki techniczne i wyposażenie były więc prymitywne, ograniczając się głównie do wozów konnych, beczkowozów oraz bosaków. Osobiste wyposażenie strażaków sprowadzało się do pasa z toporkiem. Pierwszą, drewnianą remizę przy obecnej ulicy Daszyńskiego wybudowano dopiero w roku 1886, wcześniej sprzęt przechowywano w prowizorycznych szopach.
W 1888 roku miasto Nowy Dwór Mazowiecki dotknęła klęska w postaci wielkiego pożaru. Cała część miasta na południe od obecnej ulicy Warszawskiej została spalona, obejmując obszar między ulicami Nałęcza i Legionów, oraz po obu stronach i na zachód od Legionów przy Warszawskiej do przechodniej uliczki prowadzącej od Warszawskiej do Modlińskiej. Poza tym zniszczona została synagoga (w okolicach dzisiejszego Przedszkola nr.1), oraz obszar ograniczony ulicami Warszawską, Nałęcza, Modlińską i Słowackiego.
W wyniku pożaru najuboższa część miasta, przeważnie zamieszkana przez społeczność żydowską, padła ofiarą płomieni. O zdarzeniu tym zachowały się ryciny oraz notatki prasowe.
Jedna z rycin przedstawiających zgliszcza miasta opisuje:
“Przywołując w wierny sposób na naszych rycinach obraz pozostałości tego eleganckiego, radosnego miasteczka, nie sposób pominąć historii katastrofy, która w kilka godzin zamieniła je w sterty gruzów i popiołu…”
“…Następnie nadeszła pora na głód i nędzę, a także na akt miłosierdzia i ofiarności publicznej. W takich momentach kolejność wydarzeń jest typowa i naturalna – w naszym społeczeństwie, gdzie wspólne cnoty kładą fundamenty naszych działań, liczymy na hojność i wsparcie dla poszkodowanych, tak jak miało to miejsce w podobnych sytuacjach”.
Stopniowo, w miarę upływu lat i dzięki środkom pozyskiwanym głównie ze składek oraz darów lokalnych rzemieślników i kupców, OSP zyskiwała nowy sprzęt, w tym coraz bardziej wydajne sikawki. W tym okresie Straże Pożarne stanowiły istotne ośrodki życia społecznego i kulturalnego w Polsce, przyczyniając się do budzenia narodowej i społecznej świadomości oraz wspierając ruchy wolnościowe. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, działalność Straży Pożarnych znacząco się ożywiła.
W 1923 roku wybudowano drewnianą wspinalnię.
W 1928 roku, dzięki staraniom prezesów i naczelników – Bolesława Konarskiego i Kazimierza Dziwulskiego, oraz wsparciu rzemieślników, mieszkańców miasta i zaangażowaniu strażaków, przy ulicy Sukiennej wzniesiono pierwsze budynki z cegły. Powstała wówczas remiza z garażami oraz służbowym mieszkaniem. Członkowie OSP, angażując się aktywnie i skutecznie, bronili miejscowej ludności przed “czerwonym niebezpieczeństwem”.
W 1932 roku OSP otrzymała sztandar ufundowany przez społeczeństwo.
W początkach okupacji OSP została rozwiązana. Dopiero w 1942 roku Niemcy nakazali Polakom przymusową przynależność do OSP, a na komendanta mianowali Niemca Szyfmana.
Choć Straże Pożarne były tolerowane przez okupanta ze względów porządkowych, stawały się ogniskami ruchu oporu, mimo policyjnego nakazu. Pierwszym aktem oporu było zabezpieczenie sztandaru, który przez całą okupację przechowywano w podziemiach kościoła.
W mieszkaniu Władysława Domańskiego grupa strażaków złożyła przysięgę, że będą służyć wyłącznie ludności, a nie okupantowi, oraz że będą sabotować lub opóźniać wyjazdy do pożarów w niemieckich pomieszczeniach i magazynach.
Już w pierwszych dniach po wyzwoleniu w 1945 roku OSP wznowiła swoją działalność, nie tylko w zakresie przeciwdziałania pożarom, ale także przy porządkowaniu spalonego i zniszczonego miasta.
Wielką akcją ratowniczą, w której uczestniczyli strażacy, było ratowanie mienia mieszkańców podczas olbrzymiej powodzi w roku 1947. W następnym roku, przy wsparciu żołnierzy Wojska Polskiego, strażacy odbudowali budynki przy ulicy Sukiennej.
W latach 1952-1958 wzniesiono murowane, nowe obiekty strażnicy, wyposażając pomieszczenia w niezbędny sprzęt oraz organizując system alarmowania.
Rozpoczęto prowadzenie akcji profilaktycznych, które polegały na kontroli stanu bezpieczeństwa przeciwpożarowego w instytucjach i zakładach pracy.
OSP ostatecznie otrzymała swój pierwszy pełnowartościowy wóz bojowy z kompletnym wyposażeniem, co stanowiło wyraz uznania dla jej działalności ze strony Wojewódzkiego Zarządu OSP.
Po zmianach administracyjnych w 1975 roku, w Nowym Dworze powstała Zawodowa Straż Pożarna z Komendą Rejonową Straży Pożarnej, obejmującą swoim zasięgiem ówczesny rejon nowodworski. Pierwszym Komendantem Rejonowym w Nowym Dworze Mazowieckim został mianowany Grzegorz Jezierski.
Jednostka dysponowała samochodem gaśniczym Star 244 GBM oraz motopompami typu PO-3 i PO-5, a także pełnym wyposażeniem gaśniczym. Siedzibą strażnicy był wynajmowany obiekt przy ulicy Daszyńskiego 11, udostępniony przez OSP.
W roku 1984 Komendant Jezierski został przeniesiony do Komendy Głównej Straży Pożarnej w Warszawie, a na jego miejsce mianowany został Waldemar Burzyński, który pełnił swoje obowiązki do roku 1988. W tym samym roku na stanowisko Komendanta Rejonowego w Nowym Dworze mianowany został Andrzej Hiszpański.
W 1992 roku w Zawodowej Straży Pożarnej nastąpiły zmiany organizacyjne. Jednostka została przemianowana na Państwową Straż Pożarną, a jednocześnie utworzona została samodzielna Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza PSP, podlegająca służbowo Komendantowi. Dowódcą tej jednostki został Eugeniusz Kontny.
Rozwój technologii oraz wzrost liczby różnego rodzaju zdarzeń, takich jak pożary czy wypadki, wymusił na strażakach ciągły proces doskonalenia zawodowego, co zaowocowało zmianami w wyposażeniu Straży Pożarnej, wprowadzając coraz to nowocześniejszy sprzęt. W obiektach OSP, z uwagi na wzrastającą liczbę służb ratowniczych, zapanowała dość ciasnota.
W roku 1997 Wojewoda Warszawski przekazał w zarząd Komendantowi Wojewódzkiemu, a ten Rejonowemu, obiekty po bazie Wojewódzkiego Zakładu Usług Wodnych w Nowym Dworze Mazowieckim, znajdujące się przy ulicy Gospodarczej 1, gdzie obecnie mieści się KP PSP wraz z JRG. OSP Nowy Dwór Mazowiecki pozostało natomiast w swojej strażnicy przy ulicy Daszyńskiego 11.
OSP dzisiaj..
Obecnie OSP w Nowym Dworze Mazowieckim to dynamicznie działająca jednostka w strukturach KSRG, posiadająca solidny sprzęt do działań ratowniczo-gaśniczych. W składzie jednostki znajduje się 65 strażaków, z których 45 posiada wszelkie niezbędne kwalifikacje umożliwiające udział w akcjach ratowniczo-gaśniczych. Nowodworska OSP interweniuje średnio 350 razy w ciągu roku w różnego rodzaju zdarzeniach, co stawia ją na wysokim miejscu w rankingu jednostek z województwa mazowieckiego.Remiza OSP, aktualnie usytuowana przy ulicy Jana Nałęcza 12, została zbudowana od podstaw w 2008 roku i dostosowana do ówczesnych potrzeb. W ciągu lat, dzięki napływowi funduszy i dotacji, remiza przeszła modernizacje oraz remonty, a w 2022 roku dobudowano do niej dwustanowiskowy boks garażowy.
Obiekt obecnie spełnia oczekiwania strażaków. Na parterze znajduje się jedna duża sala szkoleniowa, zaplecze socjalne (toalety, kuchnia, pralnia) oraz pokój socjalny wyposażony w niezbędne urządzenia. Na piętrze znajduje się Izba Tradycji, której zarządzaniem zajmuje się Dh Andrzej Pieniący. W 2022 roku Izba przeszła generalny remont i reorganizację. Zawiera wszystkie historyczne pamiątki OSP, takie jak dyplomy, puchary, sztandary, zdjęcia, ryciny i wiele innych.
Na piętrze znajduje się również kompleksowe zaplecze Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej, wraz z salą szkoleniową “OGNIK”, która została wyremontowana i dostosowana do potrzeb MDP w ubiegłym roku.
Przy OSP aktywnie działa Młodzieżowa Drużyna Pożarnicza im. Dh. Edmunda Witolda Kuty, która została utworzona 1 czerwca 2019 roku. W jej skład wchodzi 30 młodych adeptów pożarnictwa i 5 opiekunów. Zbiórki odbywają się każdego wtorku o godzinie 18:00. Na dzień dzisiejszy nowodworska MDP to bardzo doświadczona drużyna, osiągająca wiele sukcesów na arenie powiatowej i wojewódzkiej. W 2023 roku MDP Nowy Dwór Mazowiecki zajęło I miejsce w wojewódzkich zawodach MDP w ramach KPP.
MDP, wraz ze starszymi druhami, angażuje się również w cotygodniowe prace gospodarcze oraz udziela pomocy podczas imprez miejskich lub powiatowych. Jednym z głównych obszarów, które są poruszane na zbiórkach, jest ratownictwo medyczne. Opiekunowie i instruktorzy kładą ogromny nacisk na ten obszar, aby członkowie MDP umieli udzielać pomocy i zachować się w sytuacjach zagrożenia życia.
Sprzęt oraz wyposażenie jednostki..
Dzięki pracy Zarządu i zaangażowaniu druhów a także pomocy władz miejskich i powiatowych – OSP Nowy Dwór Mazowiecki jest jednostką najlepiej wyposażoną w powiecie Nowodworskim. W swoim taborze posiada pięć samochodów ratowniczo – gaśniczych:
GBA – MAN TGM 18.340 – rok produkcji 2016,
- GCBA – MAN TGM 18.340 – rok produkcji 2011,
- GLBM-Rt – MAN TGE 3.180 – rok produkcji 2022,
- GBM – STAR 266 – rok produkcji 1988,
- SLKw – Peugeot Boxer – rok produkcji 2010.
Jakie plany na przyszłość?
Strażacy z Nowego Dworu Mazowieckiego planują skuteczniejsze zagospodarowanie terenu wokół swojej nowej remizy, biorąc pod uwagę zarówno aspekty praktyczne, jak i społeczne. Ponadto, w ramach tych zmian, strażacy planują także wybudowanie wiaty grillowej, która w letnie dni będzie również służyła do szkoleń dla Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej.
Zarząd jednostki systematycznie kładzie nacisk na użyteczność obiektu. Budynek jest stale modernizowany i wyposażany, dzięki czemu jest jednym z najnowocześniejszych budynków. W ciągu ostatnich paru lat zamontowano wiele udogodnień, takich jak bezkluczowy dostęp do obiektu z podziałem na strefy, wyznaczono strefę czystą i brudną, zmodernizowano system alarmu obiektu, rozbudowano i ulepszono system monitoringu, a także wyposażono wewnętrzne „Stanowisko Kierowania” w sprzęt teleinformatyczny, komputery, telewizory, system e-remiza oraz zakupiono nowe meble. Wszystko to jest robione po to, aby strażakom przebywającym w remizie było jak najwygodniej. Jednostka, jako jedyna na terenie powiatu Nowodworskiego, jest wzywana do zabezpieczeń rejonu operacyjnego PSP (około 100 razy w ciągu roku), przez co strażacy spędzają dużo czasu w remizie.
W planach obecnego zarządu jest również zakup lub pozyskanie samochodu typu drabina lub podnośnik, a także wymiana na nowszy samochód GBM Star 266 oraz w przyszłości samochodu Peugeot Boxer – który głównie służy do przejazdów dla Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej. Ponadto, jednostka OSP Nowy Dwór Maz. zakwalifikowała się do rządowego programu modernizacji służb i zostanie wyposażona w najnowocześniejsze systemy łączności i alarmowania ludności.
Zarząd jednostki sukcesywnie, w miarę dostępnych dotacji, zakupuje sprzęt i wyposażenie do wozów bojowych czy jednostki. Ostatnim z pomysłów i planów jest zakup wirtualnego trenażera dla Straży Pożarnej, który w zamyśle ma służyć do szkoleń strażaków z powiatu i gminy, a także Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej.
Poniżej prezentujemy jeszcze małą galerię z działalności strażaków w akcjach ratowniczo – gaśniczych.
