Wyobraźmy sobie upalny sierpniowy dzień, trwającą zabawę, tłum ludzi i upadającą na ziemię 67-letnią kobietę, która jak się później okaże doznała Nagłego Zatrzymania Krążenia (NZK). W takim przypadku najważniejszy jest czas reakcji świadków zdarzenia – im szybsza reakcja tym większe szanse, że poszkodowany przeżyje. Na szczęście na miejscu znajdują się osoby, które natychmiast reagują i sprawdzają, czy kobieta oddycha. Niestety podczas 10 sekundowej kontroli oddechu klatka piersiowa nie unosi się. Potwierdza się najgorszy scenariusz – brak oddechu – bezpośrednie zagrożenie życia.
Dlaczego defibrylatory AED powinny być publicznie dostępne?
Powyższa sytuacja wydarzyła się kilka dni temu w Karszynie podczas dożynek. W tej sytuacji system zadziałał perfekcyjnie i poszkodowana odzyskała nie tylko funkcje życiowe, ale także przytomność. Nie byłoby to możliwe gdyby nie prawidłowa reakcja ratowników i obecność Strażaków z OSP Smolno Wielkie i OSP Kargowa oraz cichego bohatera akcji ratunkowej – defibrylatora AED, którego natychmiastowe użycie może zwiększyć szanse przeżycia poszkodowanego nawet do 70%. Po przyklejeniu elektrod defibrylator ocenił rytm serca poszkodowanej oraz zadecydował o konieczności wyładowania. Świadkowie zdarzenia instruowani przez urządzenie kontynuowali resuscytację aż do przyjazdu zespołu ratownictwa medycznego. U poszkodowanej po kilkunastu minutach wróciły funkcje życiowe.
Życzylibyśmy sobie, aby każda sytuacja nagłego zatrzymania krążenia miała takie piękne zakończenie. Jest to coraz bardziej prawdopodobne, ponieważ wiele osób przechodzi szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy, a defibrylatory AED, takie jak ten użyty w powyższej akcji ratunkowej, są coraz częściej publicznie dostępne. Mimo wszystko ich ilość nadal nie jest wystarczająca do tego, by zabezpieczyć miejscowości znacznie oddalone od stacji pogotowia ratunkowego. Z pomocą przychodzą Jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej i na nich oraz na przypadkowych świadkach zdarzenia, często wyszkolonych przez druhów, opiera się ciężar prowadzenia akcji ratunkowej do momentu przyjazdu ratowników medycznych. Wiele Jednostek OSP posiada w swoim wyposażeniu defibrylatory AED, które skutecznie wspierają akcję ratunkową. Dodatkowo Druhowie regularnie przechodzą szkolenie z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz przekazują wiedzę dalej na wielu piknikach czy lokalnych szkoleniach i specjalnych akcjach, które sami organizują. Strażacy OSP dobrze zdają sobie sprawę, że nie zawsze możemy liczyć na ich szybką pomoc. To dlatego przeszkolenie z zakresu pierwszej pomocy mieszkańców danej miejscowości, którzy zazwyczaj są pierwszymi świadkami zdarzenia, jest tak ważne w przypadku prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej u poszkodowanego. Statystyki również pokazują, że sukces akcji zależy od szybkiego dostępu do defibrylatorów AED. Dlatego też zalecamy instalowanie tych urządzeń na zewnątrz budynków w centralnych punktach danej miejscowości, na przykład na remizie, czy obiektach użyteczności publicznej (domy kultury, ośrodki zdrowia, banki, sklepy, etc), aby były dostępne dla wszystkich przez całą dobę.
Program “Serce BIJE w Twojej Remizie”
Nowo powstały program “Serce BIJE” jest odpowiedzią na zmiany w ustawie o ochronie przeciwpożarowej, która pozwala na przekazanie środków finansowych ochotniczym strażom pożarnym na działania inne, aniżeli walka z pożarami. Jednym z działań wskazanych w ustawie jest “propagowanie zasad udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wyniku pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia”, w ramach którego Jednostki OSP mogą ubiegać się o dofinansowanie w wysokości 5000,00 zł. W 2019 r. Ochotnicze Straże Pożarne na sfinansowanie tych zadań będą mogły otrzymać z budżetu państwa nawet 82 mln zł. Warto zastanowić się, na co składać wnioski o dofinansowanie z pożytkiem zarówno dla Jednostki, jak i dla okolicznych mieszkańców. Tegoroczna edycja pozwala m.in na niezbędne dosprzętowienie jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej w zakresie przeprowadzania szkoleń i pokazów dotyczących pierwszej pomocy oraz nabycia sprzętu ratującego życie. W ramach Programu “Serce BIJE” zostały przygotowane gotowe pakiety szkoleniowo-terapetuczne mające ułatwić pracę Strażaków w zakresie prowadzenia szkoleń i pokazów, a także pozwalające jednostce doposażyć się w niezbędny do tego sprzęt: np. manekiny, defibrylatory AED, akcesoria do defibrylatorów, materiały dydaktyczne itp.
Zawartość pakietów szkoleniowo-terapetucznych pozwoli przeprowadzać profesjonalne zajęcia dydaktyczne (szkolenia, pokazy, instruktaże, kursy). Zestawy złożone są niezbędnych narzędzi instruktora pierwszej pomocy:
- Wysokiej jakości manekinów firmy Laerdal służących do treningu udzielania pierwszej pomocy w zakresie resuscytacji krążeniowo-oddechowej u dorosłych, jak i dzieci i niemowląt. Manekiny zostały wyposażone w technologię QCPR kontrolującą jakość wykonywanych uciśnięć i wdechów, z możliwością podglądu wyników w smartphonie lub innym mobilnym urządzeniu dzięki bezpłatnej aplikacji, która w znaczny sposób ułatwia pracę szkolącemu oraz podnosi efektywność RKO.
- Panelu Skillguide do manekinów Laerdal, czyli małego, przenośnego monitora, na który trafiają dane dotyczące parametrów działań podejmowanych podczas treningu RKO. Urządzenie korzysta z technologii QCPR zainstalowanej w manekinie, aby wyświetlać informacje o tempie i głębokości ucisków, a także o relaksacji klatki piersiowej oraz o poprawności wykonywanych wdechów ratowniczych. Wspaniała pomoc w treningu kiedy nie masz dostępnego tabletu czy innego urządzenia mobilnego.
- Urządzenia Laerdal CPR Meter – czyli czujnika ucisków klatki piersiowej do użycia podczas akcji ratunkowej. W czasie rzeczywistym udziela ono informacji zwrotnej o jakości prowadzonego ucisku klatki piersiowej, podnosząc jakość RKO i zwiększając szanse na przeżycie osoby poszkodowanej. Może on zostać wykorzystany również w czasie ćwiczeń podczas kursu pierwszej pomocy na manekinie dając pełną informację zwrotną o prowadzonych działaniach.
- Defibrylatorów AED terapeutycznych wraz z zestawami umożliwiającymi przełączenie ich w tryb szkoleniowy lub defibrylatorów szkoleniowych identycznych z modelami terapeutycznymi z zaprogramowanymi scenariuszami ratunkowymi.
- Nożyczek ratowniczych Raptor czyli narzędzia wielofunkcyjnego ze stali nierdzewnej, które umożliwia nie tylko łatwe przecięcie pasów, obrączek i pierścionków, ale zawiera szereg innych, przydatnych funkcji: nożyczek, linijki, klucza do butli z tlenem, zbijaka do szyb.
- Kamizelka szkoleniowa ACT FAST do nauki chwytu odkrztuszającego jest idealnym przyrządem wspomagającym szkolenia pierwszej pomocy w przypadku zadławień.
- LifeVac to urządzenie ssące opracowane w celu udrażniania dróg oddechowych u osoby zadławionej, gdy standardowy protokół pierwszej pomocy został zastosowany bez powodzenia
- Wielu autorskich materiałów dydaktycznych w ilościach pozwalających na przekazanie uczestnikom szkolenia. Dzięki nim kursanci wyjdą ze szkolenia nie tylko z niezbędną wiedzą jak ratować ludzkie życie, ale także z materiałami uzupełniającymi i przypominającymi w postaci podręczników, serduszek antystresowych, zakładek z ilustrowaną instrukcją pierwszej pomocy czy breloczków ratunkowych.
Powyższe narzędzia pozwolą przeprowadzić wysokiej jakości zajęcia dydaktyczne nawet dla większych grup, a jakość sprzętu pozwoli na jego wielokrotne użytkowanie. Zawartość zestawów została tak skonstruowana, aby Druhowie mogli swobodnie i profesjonalnie realizować cele szkoleniowe. Przystąpienie do Programu daje możliwość skorzystania z oferty szkoleniowej skierowanej do Strażaków OSP oraz pozyskania dodatkowych środków na zakup defibrylatorów AED i kapsuł ochronnych Rotaid, które można w łatwy sposób zamontować na Remizie. Dodatkowo organizowane będą szkolenia instruktorskie, w których będą mogli wziąć udział Strażacy Ochotnicy.
Pod okiem wykwalifikowanych trenerów będą mogli przygotować się do roli instruktorów pierwszej pomocy. Wszystkie pakiety szkoleniowe będą dostępne u Partnerów wspierających program. Możliwe będzie również stworzenie własnego pakietu, dostosowanego do indywidualnych potrzeb jednostki. Sama akcja “Serce BIJE” będzie rozwijana jako ogólnopolski program dostępu do publicznie zamontowanych defibrylatorów AED oraz systemu szkolenia z pierwszej pomocy po przez Strażaków OSP w lokalnej społeczności i budowania świadomości szybkiej pomocy poszkodowanym. Więcej szczegółów możecie poznać na stronie www.sercebije.pl
Wniosek o dofinansowanie zadań OSP: https://aedmax24.pl/OSP